De ondergrond in Groningen

Schuifspanningen en kruip

Zie over trek- en schuifspanningen ook het onderzoek van de Tcbb:

“Er zijn twee effecten, die bij stijgend grondwater zettingen van funderingen teweeg kunnen brengen.

a) Bij stijgend grondwater neemt de effectieve gemiddelde normaalspanning p in de grond af, terwijl de deviatorspanning q (schuifspanning) niet in dezelfde mate verandert. Dat betekent dat de spanningsverhouding q/p toeneemt. Het gevolg hiervan is dat de kruipsnelheid 3) toeneemt. Ook neemt de kans op plastisch gedrag toe (kans op bezwijken).

b) Effect 1 is in de vakliteratuur nauwelijks onderzocht. Er is geen inzicht in de mate van (schuif)kruip en zetting ten gevolge van grondwaterstijging.”

Bron: Onderzoek Tcbb Zettingschade bij grondwaterstijging, febr. 2012

http://www.tcbb.nl/pdf/OnderzoekTcbb-Zettingschade_bij_grondwaterstijging_Februari2012.pdf

Peilverandering

Zettingsschade wordt vaak niet gezien als schade ontstaan door de gevolgen van de gaswinning. Dit is in tegenspraak met verschillende onderzoeken. Zelfs het rapport Gebouwschade Loppersum uit 2011, waarbij het Waterschap Noorderzijlvest, Deltares, het KNMI, de Commissie Bodemdaling Groningen, de Tcbb, de Provincie Groningen en de Gemeente Loppersum mede verantwoordelijk voor waren, concludeert dat lokaal zettingsverschillen (als gevolg van peilveranderingen) dusdanig groot kunnen worden dat de toelaatbare grenzen daadwerkelijk worden overschreden.

Het rapport vermeldt vervolgens: ‘Peilvakken kunnen echter om praktische en beheerstechnische redenen niet te veel versnipperen en daardoor ontstaan er binnen de peilvakken plekken waar de peilcorrectie ten opzichte van de bodemdaling te groot of te klein is.

Een te grote peilcorrectie leidt tot een toename in de ontwateringsdiepte, waardoor er versnelde bodemdaling als gevolg van klink of extra veenoxidatie kan ontstaan, afhankelijk van de bodem.

Een te kleine peilcorrectie kan leiden tot een verminderde ontwateringsdiepte. Dit kan leiden tot minder draagkracht van de bodem, wat bij funderingen op staal kan leiden tot het zakken van de fundering. Deze zakking is in de regel zo gering dat daardoor geen schade ontstaat .”